Thùng Rác dịch từ nguyên bản tiếng Nga, Beo lược bỏ một số đoạn cho ngắn bớt, không ảnh hưởng gì đến quan điểm tác giả
CRƯM: PHÉP THỬ CHO MỐI QUAN HỆ NGA- TRUNG
Quan điểm của Bắc kinh về vấn đề Crưm đã trở thành rất quan trọng đối với nền chính trị thế giới, nhất là trong tình hình một cuộc chiến tranh thông tin khốc liệt đang diễn ra xung quanh cuộc khủng hoảng này.
Giới vận động hành lang thân Trung quốc (TQ) ở Nga cố gắng chứng minh, rằng trong vấn đề này TQ luôn ủng hộ Nga. Bằng chứng khi biểu quyết cho nghị quyết về "Vấn đề Crưm" tại HĐBA Liên hợp quốc, đại diện TQ đã mỉm cười khi bỏ phiếu trắng. Thật nực cười khi việc bỏ phiếu trắng lại được coi đồng nghĩa với ủng hộ, và tại sao chúng ta lại nhất định phải cảm thấy nụ cười của nhà ngoại giao TQ là đáng mến?
Nếu nhìn vào thực chất của vấn đề thì TQ đang bị rơi vào một tình cảnh rất trớ trêu. Rõ ràng, đối với họ các sự kiện xẩy ra ở Ki-ev (lật đổ bằng vũ lực chính quyền hợp hiến) hay ở Crưm (mất một phần lãnh thổ quốc gia) là điều không thể chấp nhận được. Trong trường hợp đầu TQ buộc tội Phương Tây, trường hợp sau - buộc tội Nga.
Hơn thế, kết quả của cuộc khủng hoảng này đã giáng một đòn nặng vào các quyền lợi của TQ ở Ukraina, nhất là ở Crưm.
Một ví dụ, dự án xây dựng cảng nước sâu ở phía tây Crưm, phần quan trọng trong dự án "Con đường tơ lụa mới" và là đầu mối cho việc xuất khẩu lúa mì từ Ukraina sang TQ.
"Con đường tơ lụa mới" hiện là một trong những dự án địa chính trị quan trọng nhất của Bắc kinh, nó mang tính chống Nga lộ liễu đến mức mà kể cả những nhà vận động hành lang thân TQ cũng không thể chối bỏ. Dự án này có thể giết chết hoàn toàn Transsib (xuyên Xi-bê-ri) và Sevmorput (đường biển phía Bắc), những con đường giao thương huyết mạch nối Á-Âu của Nga.
Trong dự án "Con đường tơ lụa mới", TQ dự định xây dựng tuyến đường sắt xuyên Trung Á với khổ đường châu Âu. Cảng nước sâu ở Evpatory (thuộc Crưm) sẽ là một đầu mối quan trọng. Để tiếp tục thực hiện dự án TQ buộc phải nhìn nhận một cách thực tế rằng Crưm đã thuộc về Nga, một điều rất khó nuốt với họ.
Có nhiều khả năng dự án của TQ thuê 3 triệu hec-ta đất của Ukraina (một phần nằm ở Crưm) ít nhất bây giờ cũng phải hoãn lại. Sự tồn tại của dự án này được Ki-ev (dưới thời Yanukovich) ra sức chối cãi, nhưng ở Bắc kinh người ta chẳng thèm che đậy. Một điều thú vị của dự án này là phía đối tác TQ người thuê là Tập đoàn Công nghiệp-Xây dựng Tân cương, một đơn vị thuộc Quân đội TQ. Chính tập đoàn này đã nhận được 5% diện tích lãnh thổ của Ukraina với quyền miễn trừ hoàn toàn và khả năng có thể thuê thêm đất. Đến mức trên Internet của Nga liên quan đến các dự án kể trên đã xuất hiện tin đồn, một trong những nguyên nhân chính của việc sát nhập Crưm vào Nga là để phá vỡ việc thực hiện các dự án trên.
QUAN ĐIỂM MẬP MỜ
Chính quyền Bắc kinh không phê phán bất kỳ phe nào trong cuộc khủng hoảng Crưm. Ở cấp chính thức, tuyên bố của các quan chức TQ là hoàn toàn mập mờ. Để đưa ra quan điểm thực tế họ đã có một thứ khác: tờ báo tiếng Anh Hoàn cầu Thời báo. Nó không phải là cơ quan ngôn luận của ĐCS TQ, nhưng chính vì thế nó trở thành một công cụ tuyệt vời để nêu ra quan điểm thực sự của Bắc kinh về các vấn đề tế nhị mà họ không thể nói công khai chính thức.
Ngay sau cuộc Trưng cầu dân ý ở Crưm trên Hoàn cầu Thời báo có bài viết :"không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác, nó có thể làm tiền lệ cho các cường quốc can thiệp vào công việc nội bộ của TQ ở các vùng Tân cương và Tây tạng, những nơi đang tồn tại căng thẳng sắc tộc và phong trào li khai. Ủng hộ việc tách Crưm ra khỏi Ukraina bằng trưng cầu dân ý có thể coi như là sự giả dối, bởi vì chính TQ năm 2005 đã có luật cấm các vùng lãnh thổ tách ra khỏi quốc gia. Luật này cho phép sử dụng sức mạnh trong trường hợp Đài loan tuyên bố độc lập với TQ qua trưng cầu dân ý hoặc qua các thủ tục khác".
Nhưng vài ngày sau, chính trên tờ báo này lại có hẳn một bài xã luận dưới tiêu đề "Ủng hộ Nga là hợp với quyền lợi của TQ". Nội dung cơ bản của nó là "vấn đề Ukraina từ lâu đã vượt ra khỏi ranh giới của một quốc gia... Hiện nay Nga và TQ tạo ra một vùng đệm cho lẫn nhau, cho phép hai chúng ta hồi sinh đất nước của mình. Nếu nước Nga của Putin lùi bước trước sức ép của của Phương Tây thì điều đó sẽ trở thành một đòn đánh mạnh vào các lợi ích chiến lược của TQ".
SỨC MẠNH RÕ RÀNG
Từ quan điểm quân sự, chiến dịch ở C-rưm có thể coi như một kiệt tác của Quân đội Nga. Không còn nghi ngờ gì về việc điều này đã gây một ấn tượng sâu sắc với Bắc kinh, những người hiểu rõ hơn ai hết ngôn ngữ sức mạnh. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân làm cho sự đối đầu với Nga là không thể chấp nhận được với Bắc kinh.
Và lãnh đạo TQ không thể không nhìn ra Nga đã bỏ ngoài tai những phản đối của Phương Tây, trong khi Phương Tây không thể đưa ra được một biện pháp trừng phạt có ý nghĩa nào về quân sự cũng như kinh tế. Cái gọi là trừng phạt chỉ là trò hề, còn "biện pháp trả đũa của NATO" như một vở bi hài kịch. Ở đây, Nga thể hiện sức mạnh của mình và đã chiến thắng.
Bây giờ sẽ phải làm gì tiếp, hay nói cách khác là Mátx-cơ-va có khả năng đưa ra các bài học từ những sự việc đã xảy hay không? Điều kết luận quan trọng nhất là bây giờ và trong tương lai phải tiếp tục nói chuyện với TQ trên thế mạnh, không cần phải nhường nhịn. Nhất là chẳng có mảy may một nguyên nhân nhỏ nào để mà nhường nhịn. Chúng ta chẳng có lý do gì mà phải "thưởng" cho Bắc kinh khi mà họ chẳng giúp đỡ gì chúng ta.
Một trong những lỗi lầm to lớn nhất sẽ là việc bán cho TQ máy bay Su-35S, chưa cần nói đến hệ thống tên lửa phòng không S-400. Cần chấm dứt ngay lập tức việc bán những vũ khí hiện đại nhất cho kẻ thù chính tiềm tàng của mình. Nếu vào những năm 90 việc bán vũ khí còn được biện hộ rằng nó giúp cho các Tổ hợp Công nghệ quốc phòng (OPK) tồn tại (nhất là khi đó Bắc kinh mua vũ khí với số lượng lớn và giá trị cao), thì ngày nay lý do đó đã không còn nữa mà các lý do khác cũng chẳng xuất hiện thêm. Các OPK ngày nay không đủ công suất để đáp ứng các đơn đặt hàng trong nước, ngoài ra chúng ta có thừa các khách hàng khác mà không phải là kẻ thù tiềm năng của Nga.
Thêm vào đó, TQ chỉ mua vũ khí theo những lô hàng nhỏ mà mục tiêu duy nhất của họ là để đánh cắp công nghệ.
Mátx-cơ-va trong thời gian của khủng hoảng Ukraina đã có những bước đi đúng đắn trong quan hệ với Phương Tây, đã không bị dọa nạt bởi con "hổ giấy". TQ không phải là hổ giấy, TQ trong phần lớn các mặt đều mạnh hơn Phương Tây. Nhưng hiện tại thì sức mạnh của TQ cũng có giới hạn. Việc Nga sát nhập Crưm không phải là một tiền lệ cho TQ (TQ cũng chẳng cần tiền lệ, họ luôn luôn hành động dựa trên khả năng và ý muốn của mình), mà ngược lại, Nga cho TQ thấy rằng TQ cần phải giảm bớt sự thèm thuồng của mình với lãnh thổ phía Đông của Nga.
Chúng ta có thể tiếp tục lặp đi lặp lại điệp khúc "quan hệ đối tác chiến lược", nhưng về bản chất quan hệ phải trở nên thực tiễn và cứng rắn ở mức tối đa. Nếu Mátx-cơ-va quyết định rằng phải nhường nhịn TQ trong việc gì đó, thì trong tương lai tất cả những gì chúng ta đạt được bởi chiến thắng Crưm sẽ trở thành những vấn đề lớn cho chúng ta ở phía bên kia của nước Nga (Viễn đông). Lỗi lầm sơ đẳng nhất là coi TQ như một đối trọng với Phương Tây. Trung quốc - mối đe dọa chính với chúng ta, Phương Tây chẳng có liên quan gì ở đây.
Chơi với TQ rất dễ nhưng sau đó thì đã muộn để gỡ lại.
