Bob Kerrey qua con mắt họa sỹ biếm nước ngoài
Mấy ngày gần đây, chủ đề nóng được dư luận quan tâm, tranh luận là việc cựu binh Mỹ Bob Kerrey, kẻ đã trực tiếp chỉ huy vụ thảm sát 24 thường dân vô tội vào ngày 25.2.1969 ở xã Thạnh Phong thuộc H.Thạnh Phú, Bến Tre, nay lại được đề nghị đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Hội đồng Tín thác Đại học Fulbright tại Việt Nam (FUV).
Không chỉ những nạn nhân trực tiếp của vụ thảm sát nói trên mới được quyền tha thứ hay kết tội Bob Kerrey. Bất kỳ ai, là người có lương tri, người Mỹ hay người Việt… đều có quyền phán xét hành vi man rợ của ông ta.
Hôm 2-6-2016 vừa rồi, Hạ viện Đức đã thông qua Nghị quyết cáo buộc cuộc thảm sát 1,5 triệu người Armenia dưới thời Đế chế Ottoman (Thổ) vào năm 1915 là tội ác diệt chủng. Ai sẽ phải chịu trách nhiệm về một sự kiện xảy ra cách đây những 101 năm? Không ai cả. Vấn đề ở đây là lịch sử vẫn phải ghi nhận bài học từ quá khứ để nhân loại có thêm ý thức và trách nhiệm đối với tương lai. Và để có thể “hướng tới tương lai” thì việc khóa kín cánh cửa quá khứ hiển nhiên không phải là cách làm đúng đắn.
Vậy thì, ta sẽ nhắc lại một chút về Bob Kerrey.
Như đã nói, Kerrey chính là người chỉ huy đội biệt kích SEAL tiến hành vụ thảm sát khiến 24 dân thường thiệt mạng. Nhưng trong bản báo cáo của mình, ông đã dối trá về thành tích tiêu diệt 21 Việt Cộng để được chính phủ Mỹ tặng thưởng Huân chương Sao Đồng. Mãi đến 32 năm sau, tức là vào năm 2001, khi nhà báo Mỹ Gregory Vistica phát hiện tài liệu mật cho thấy chẳng có Việt Cộng nào ở đó cả mà chỉ có phụ nữ và trẻ em bị tàn sát thì Kerey mới chịu cung cấp chi tiết và thừa nhận vai trò của mình trong vụ thảm sát với tờ The New York Times và hãng truyền hình CBS.
Khi làm hiệu trưởng Trường Đại họcThe New School, Bob Kerrey là người hưởng lương hiệu trưởng cao nhất nước Mỹ (trên 3 triệu USD/năm) nhưng lại bị 74/77 giảng viên của trường bỏ phiếu bất tín nhiệm và bị sinh viên trường này tẩy chay, họ biểu tình chiếm tòa nhà văn phòng đòi Bob phải từ chức.
21 "Việt cộng" bị tiêu diệt tại Thạnh Phong ngày 25.2.1969 - Liệu có tin được Bob không tự tay giết người???
Nhìn vào “mặt sáng của tấm huy chương”, thì Bob Kerey là một trong số những cựu binh Mỹ (cùng với Pete Peterson, John Kerry, John McCain…) tích cực vận động cho việc bình thường hóa quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ. Bob Kerrey cũng là người vận động tài trợ cho việc phát triển giáo dục ở Việt Nam thông qua Chương trình Học bổng Fulbright và Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright và bảo trợ cho đạo luật hình thành nên Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF), tạo cơ hội cho khoảng 500 nghiên cứu sinh Việt Nam du học tại Mỹ.
Quỹ Tín thác Sáng kiến Đại học Việt Nam (the Trust for University Innovation in Vietnam – TUIV) đánh giá cao kinh nghiệm và những mối quan hệ của Bob trong việc huy động tài chính cho hoạt động của FUV. Vì thế Thomas Vallely, Chủ tịch quỹ này (TUIV) mới cử Bob làm Chủ tịch Hội đồng tín thác, với mục tiêu kiếm tiền tài trợ.
Về vai trò của mình tại FUV, Bob Kerry nói: “Trường Đại học Fulbright Việt Nam là một dự án do chính người Việt Nam xây dựng và phát triển. Hiệu trưởng của trường và hội đồng trường chủ yếu là người Việt Nam sẽ cùng nhau vun đắp và phát triển những truyền thống của trường mang bản sắc của Việt Nam.
Trong vai trò Chủ tịch Hội đồng Tín thác, tất cả những gì tôi có thể làm được là ủng hộ hết mình ban lãnh đạo người Việt Nam để cùng xây dựng một cơ sở đào tạo xuất sắc, trước hết là hỗ trợ vận động gây quỹ”.
Còn Hiệu trưởng dự kiến của FUV là bà Đàm Bích Thủy, từng học MBA ở Wharton Business School với học bổng Fulbright. Bà làm CEO của ANZ Việt Nam cho đến năm 2013 và hiện đang có tên trong danh sách “Hồ sơ Panama”.
Nhưng, ai cũng hiểu, về thực chất thì bà Thủy, (nếu có làm hiệu trưởng) thì cũng chỉ là người làm thuê cho ông Bob (Chủ tịch Hội đồng tín thác), tương tự như mối quan hệ giữa Giám đốc và Chủ tịch HĐQT trong mọi Công ty cổ phần. Nghĩa là Bob Kerrey hoàn toàn có quyền can thiệp sâu vào việc chủ trương, định hướng chiến lược, kiểm soát hoạt động và cơ cấu tổ chức của FUV chứ không chỉ đơn giản với vai trò người vận động gây quỹ.
Một số người “ủng hộ” Bob trong vai trò Chủ tịch Hội đồng tín thác FUV “khiếu nại” rằng tại sao chỉ kết tội Bob Kerrey mà lại không lên án cả Pete Peterson hay John McCain là những kẻ đã từng mang bom hủy diệt dội xuống miền Bắc Việt Nam? Và rồi cả John Kerry nữa, tại sao không truy xét xem ông ta đã giết bao nhiêu người Việt? Nên nhớ, chính những người Mỹ, trong đó có cả đồng đội của Bob, những người từng phát hiện và chứng kiến hành vi man rợ của Bob mới là những người kết tội ông ta đầu tiên. Hãy hỏi họ, tại sao lại là Bob, mà không phải Pete Peterson, John McCain hay là John Kerry?
Mặt khác, với một chút kiến thức về luật, ai cũng hiểu thế nào là “ngộ sát” và thế nào là “cố sát”. Tại Thạnh Phong, Bob Kerrey đã thực hiện hành vi man rợ của mình một cách lạnh lùng, có ý thức, có tính toán. Hãy thử đối chiếu hành vi đó với quy định về Tội phạm chiến tranh tại điều 343 trong bộ luật Hình sự Việt Nam hoặc bất cứ của nước nào khác.
Thực ra, đó vẫn chỉ là trò “đánh bùn sang ao” loàng xoàng và quen thuộc của họ nhà rận, dĩ nhiên không đủ sức nặng để bào chữa cho những tội ác trong quá khứ của Bob Kerrey. Có lẽ vì thế giới rận trủ phải cần đến miệng lưỡi tráo trở của một nhà văn trở cờ như ông Nguyên Ngọc mới có thể biến Bob Kerrey từ một kẻ phạm tội ác man rợ thành một “nạn nhân”, thành một người “vĩ đại” và “nhân văn”.